Obowiązująca od kwietnia ustawa z 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (Dz.U. poz. 708) wprowadziła system kontroli przewozu drogowego towarów uznawanych za wrażliwe z punktu widzenia ryzyka powstania nadużyć podatkowych. Ustawa określa obowiązki podmiotu wysyłającego, podmiotu odbierającego, przewoźnika i kierującego środkiem transportu, związane z drogowym przewozem towarów oraz odpowiedzialność za ich naruszenie.
Przedmiotem nowych obowiązków jest przewóz określonych towarów, m.in. paliw silnikowych i pochodnych, paliw opałowych, dodatków do paliw, odmrażaczy na bazie alkoholu etylowego, rozcieńczalników i rozpuszczalników, alkoholu etylowego oraz suszu tytoniowego. Co do zasady monitorowaniu podlega transport wskazanych w ustawie lub odpowiednim rozporządzeniu towarów, jeżeli masa brutto przesyłki przekracza 500 kg lub jej objętość przekracza 500 litrów.
Zgodnie z ustawą systemowi monitorowania drogowego nie podlega, m.in. przewóz towarów w przesyłkach pocztowych oraz towarów objętych procedurą celną. Nie zgłasza się również przewozu towarów dokonywanego w ramach przesunięć międzymagazynowych.
Podmioty przewożące tzw. towary „wrażliwe” na- i przez terytorium Polski mają obowiązek dokonania zgłoszenia takiego przewozu do elektronicznego rejestru oraz jego uzupełniania i aktualizacji. Na potrzeby realizacji ustawy został utworzony system monitorowania SENT, umożliwiający dokonywanie zgłoszeń przewozu towarów drogą elektroniczną. Dostęp podmiotów do tego rejestru, w celu obsługi zgłoszeń ma miejsce za pośrednictwem usługi „e-Przewóz” świadczonej przez Krajową Administrację Skarbową za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) znajdującej się pod adresem https://puesc.gov.pl.
Podmiot wysyłający zgłasza dostawę i uzyskuje numer referencyjny dla przewozu ważny 10 dni. Numer ten przekazuje przewoźnikowi, który z kolei powinien go przekazać odbiorcy końcowemu. Przewoźnik przed rozpoczęciem przewozu musi uzupełnić w systemie elektronicznym swoje dane. Po dokonaniu dostawy podmiot odbierający, najpóźniej w następnym dniu roboczym, zgłasza do systemu informację o odbiorze towaru.
Aby przesyłać takie zgłoszenia, uzupełniać je i aktualizować, należy zarejestrować się na portalu PUESC. Konto może założyć tylko osoba fizyczna, która zamierza dokonywać zgłoszeń do systemu SENT w imieniu podmiotu.
Niedopełnienie tych obowiązków pociąga za sobą sankcje, np. za brak numeru lub niedokonanie aktualizacji danych, a także za niezgodność ilości przewożonego paliwa ze zgłoszeniem nakładana jest kara od 10 do 20 tys. zł.
Zakup paliwa, zgodnie z nową ustawą, podlega monitorowaniu przez organy celno-skarbowe za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych. Dotyczy to przewozu paliwa w ilości powyżej 500 litrów jednorazowo. Kupujący paliwo jest zobowiązany do potwierdzenia odbioru paliwa za pośrednictwem platformy.
Według informacji zamieszczonych na stronie Krajowej Administracji Skarbowej rolnik prowadzący działalność rolniczą i nie zarejestrowany w CEIDG lub KRS jako prowadzący działalność gospodarczą, w myśl ustawy nie jest podmiotem odbierającym. Nie jest więc zobowiązany do potwierdzania odbioru paliwa zakupionego do gospodarstwa rolnego.
Na stronie https://puesc.gov.pl/web/puesc/faq-sent zamieszczone są odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące systemu SENT. Poniżej prezentujemy odpowiedź na pytanie: Czy przewóz towaru do rolnika (podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne w statusie rolnika ryczałtowego i rolnika czynnego podatnika podatku VAT) podlega zgłoszeniu?
W ustawie o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów przyjęto, że podmiot wysyłający czy też podmiot odbierający musi być podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2-2a ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że w celu uznania polskiego podmiotu albo oddziału przedsiębiorstwa zagranicznego w Polsce za podmiot wysyłający czy podmiot odbierający wystarczające jest jego zweryfikowanie w jawnych rejestrach. I tak dla: osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (także w formie spółek cywilnych) w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG); podmiotów innych niż osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Bez znaczenia dla obowiązku przesłania zgłoszenia do rejestru jest fakt rejestracji konkretnych podmiotów dla potrzeb, np. podatku od towarów i usług.
Wobec tego, rolnika niewpisanego do ewidencji CEIDG, który prowadzi działalność rolniczą, nie można uznać za podmiot objęty ustawowymi obowiązkami, a przewóz towaru do takiej osoby nie podlega zgłoszeniu.
Marzena Ryterska-Chyła
„Wieś Kujawsko-Pomorska”
K-PODR Minikowo i K-PIR Przysiek
