Pomimo wszelkich możliwych zastrzeżeń, pomoc ułatwiająca tworzenie i prowadzenie działalności grup producentów rolnych wciąż jeszcze funkcjonuje. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ogłasza nabory cyklicznie. Dlatego właśnie chciałbym jeszcze raz zwrócić Państwa uwagę na możliwe korzyści oraz gorąco zachęcić do skorzystania z ciągle jeszcze oferowanego wsparcia dla grup producentów rolnych. Wsparcia, które w wielu innych aspektach działalności rolniczej zostało już wstrzymane bądź mocno zredukowane.
Jako przykład funkcjonowania i wspólnego działania rolników chciałbym przedstawić grupę producentów rolnych Agro Mleko mającą siedzibę w Cisownicy na Śląsku Cieszyńskim i utworzoną dla produktu mleko krowie. Grupę utworzyło 6 rolników w grudniu 2009 r. jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. W marcu 2010 r. grupa została uznana i wpisana do rejestru grup oraz złożyła wniosek w ARiMR w ramach PROW 2007-2013 z działania Grupy producentów rolnych.
Wyprodukowane mleko w gospodarstwach jest sprzedawane poprzez grupę do zakładów przetwórczych OSM Bieruń oraz OSM Włoszczowa. W pierwszym roku istnienia grupy ilość skupionego mleka wynosiła ok. 1 mln 200 tys. litrów mleka, a po 10 latach wspólnego działania już blisko 4 mln litrów. Działanie grupy nie ogranicza się tylko do produkcji mleka. Za uzyskane środki zostały: siewnik do podsiewu traw, walce do ugniatania kiszonki w silosie oraz zbiorniki do przechowywania paliwa dla poszczególnych gospodarstw. Ponieważ rolnicy podjęli uchwałę o rozwoju usług rolniczych dla okolicznych gospodarstw, złożono wniosek o dofinansowanie zakupu maszyn rolniczych służących do przygotowania pasz z użytków zielonych oraz ciągnika rolniczego.
Przez 5 lat grupa otrzymała wsparcie od ARiMR na funkcjonowanie i rozwój grupy producentów. Pomoc wypłacana jest z dołu od wysokości osiągniętych przez GPR przychodów uzyskanych ze sprzedaży mleka od swoich członków. Jednakże w opinii rolników to nie dotacja otrzymana od ARiMR jest najważniejsza. To wspólne zakupy środków do produkcji, wspólne planowanie i rozwój produkcji jest najbardziej istotnym zyskiem bycia członkiem grupy producenckiej. Zakupy pasz, nawozów, materiału siewnego pozwalają na uzyskanie oszczędności w wysokości ok. 15 proc. w stosunku do zakupów wykonywanych przez gospodarstwa indywidualnie. Istotnym elementem funkcjonowania grupy jest wspólne wykonywanie prac sezonowych, tzn. sianokiszonek oraz kiszonek z kukurydzy, co wpływa na poprawę organizacji produkcji.
Sprzedaż tak dużej ilości wspólnie wyprodukowanego mleka poprzez grupę pozwala na uzyskanie lepszych warunków sprzedaży. Dla zakładów przetwórczych grupa jest ważnym partnerem gwarantującym stałe dostawy wysokiej jakości mleka. Jednak – jak w każdym przypadku bywa – są także problemy i zobowiązania. Grupa producentów działa na rynku jako przedsiębiorstwo, które obowiązują takie same przepisy jak każdą inną działalność gospodarczą. Dlatego Grupa Agro Mleko podjęła decyzję o zatrudnieniu własnej księgowej, która zajmuje się dokumentacją księgową spółki oraz rozlicza z US poszczególne gospodarstwa członków.
Grupa Agro Mleko, pomimo nieotrzymywania już wsparcia na funkcjonowanie, nie zamierza rezygnować ze wspólnego działania. W opinii rolników bycie członkiem grupy producenckiej wymaga odwagi w przełamaniu stereotypów z dawnych lat dotyczących funkcjonowania spółdzielni, podejmowania wspólnie decyzji oraz rezygnacji z indywidualnych interesów poszczególnych członków, dbając jednocześnie o dobro grupy. Po 10 latach wspólnego działania jest to grupa bardzo dobrych przyjaciół, którzy nie tylko wspólnie produkują mleko i wspierają się w pokonywaniu różnych problemów, ale także spędzają razem czas wolny.
Na przykładnie z Cisownicy widzimy, iż szansą na sprawne funkcjonowanie w coraz trudniejszych realach rynkowych jest wspólne działanie prowadzące do obniżenia kosztów produkcji oraz uzyskania lepszych warunków sprzedaży produktów rolniczych.
Roman Kędzior
„Aktualności Rolnicze”, ŚODR Modliszewice
Fot. Elżbieta Musiał
(za AGRO 12-01/2019-2020)
