Rolnictwo precyzyjne jest odpowiedzią na potrzeby rynku. Możemy je określić jako zespół dynamicznie rozwijających się technologii, które mają na celu w sposób jak najbardziej ekonomiczny uzyskać oczekiwanej jakości i wielkości plon, przy zachowaniu wszelkich wymogów ochrony środowiska.
W raporcie GUS z wyników Powszechnego Spisu Rolnego z 2010 r. (Publikacja 2011 r.) odnotowano w Polsce korzystne zjawisko zwiększania się liczby gospodarstw największych prowadzących działalność rolniczą - wzrost o ponad 1/4 liczby gospodarstw o pow. 30 ha i więcej, w tym o ponad 40 proc. - gospodarstw o pow. 50 ha i więcej. Zwiększanie się areału największych gospodarstw niewątpliwie sprzyja rozwojowi rolnictwa precyzyjnego w Polsce.
Do tej pory większość rolników na polu pod daną uprawę stosuje tę samą dawkę nawozu, a przecież żadne pole nie jest jednolite, jeśli chodzi o zasobność i właściwości fizyko-chemiczne, czy pH. Czym większy areał pola, tym większe prawdopodobieństwo istotnych różnic. Dlatego planując zakup nowej maszyny, warto rozważyć, czy nie powinno się wyposażyć jej w dodatkowe urządzenia. Pozwoli nam to na zbudowanie bazy GIS i zastosowanie sytemu VRA.
Budowanie bazy GIS (Geographic Information System)
GIS to baza informacji na temat przestrzennej i czasowej zmienności cech roślin i środowiska zapisywana w formie map. Zmienność czasowa rejestruje się w obrębie poziomu w kolejnych warstwach mapy. Dla danego pola możemy tworzyć nieograniczoną liczbę poziomów i warstw. GIS może zawierać takie informacje, jak: zasobność w składniki pokarmowe, odczyn pH, zawartość frakcji i materiału organicznego, o roślinach uprawnych, agrofagach, plonie, parametrach meteorologicznych. W pierwszej więc kolejności, aby stworzyć mapę - musimy pozyskać informacje. Jest to proces czasochłonny, ale czym większą będziemy posiadać bazę informacji, tym lepsze osiągniemy wyniki. Dzięki temu możemy stworzyć m.in.: mapy precyzyjnego nawożenia na podstawie cyfrowych map badania gleby,
mapy precyzyjnego oprysku, mapy precyzyjnego siewu oraz mapy plonowania.
VRA (Yariable Rate Aplication), system zmiennego dawkowania
Na podstawie sporządzonych map, możemy precyzyjnie zastosować zmienne dawkowanie na danym obszarze. W tym celu do sytemu VRA wprowadzamy, wcześniej przygotowaną w komputerze stacjonarnym, mapę aplikacyjną z przydzielonymi odpowiednio dawkami. Gdy maszyna jest na polu, GPS podaje jej dokładne położenie, a system VRA przekazuje informacje o potrzebnej dawce dla tego miejsca do komputera maszyny aplikującej. Nawóz i środek jest precyzyjnie dawkowany w danym miejscu w zaplanowanej ilości.
Maszyny i urządzenia
Obecnie na naszym rynku krajowym mamy kilkanaście firm, które posiadają w swojej ofercie szeroki asortyment maszyn i urządzeń. Możemy się spotkać z taki ofertami, jak:
- system, który umożliwia automatyczne sterowanie układem kierowniczym maszyny z własnym napędem
- mobilne odbiorniki laserowe stworzone specjalnie do zastosowań w rolnictwie, które mogą być wykorzystane do precyzyjnego poziomowania i kontroli nachylenia pól, układania drenów odwadniających czy poziomowania gruntu
- rozwiązania oprysku precyzyjnego, gdzie mamy możliwość kontroli nie tylko całych sekcji opryskiwacza, ale także pojedynczych dysz w ramach całych sekcji
- system monitoringu plonu, dzięki któremu - w dowolnym momencie podczas zbioru plonów - można dokładnie poznać dane na temat wielkości plonów, ich wilgotności i wydajności zbioru
- możliwość wykonania mapy uziarnienia gleby przy pomocy skanera elektromagnetycznego, który daje precyzyjne informacje w zakresie lokalnej zmienności struktury i zasolenia gleb uprawnych na dwóch poziomach analizy
- urządzenie do zmiennego dawkowania azotem w czasie rzeczywistym
- automatyczna stacja pogodowa przesyłająca wszystkie dane pogodowe do gotowego programu, bez konieczności ręcznego wprowadzania
Na podstawie tylko tych kilku wymienionych urządzeń możemy zdać sobie sprawę, jak wysoce zawansowane są prace technologiczne w rolnictwie precyzyjnym. Rozwiązania te zapewniają oszczędność czasu, redukcję kosztów i poprawę komfortu pracy oraz zwiększają efektywność zarządzania gospodarstwem. Jedynym ograniczeniem wdrażania nowych technologii mogą być jeszcze zbyt wysokie koszty zakupu nowego sprzętu w porównaniu z cenami zbytu za produkty rolne. Jednak to właśnie rolnictwo precyzyjne ma za zadanie maksymalnie obniżyć koszty produkcji, czyli zmniejszyć materiałochłonność i energochłonność.
Greta Boguszewska-Drapa
„Lubuskie Aktualności Rolnicze”
LODR Kalsk
(za AGRO 4/2015)
