Era dopłat bezpośrednich zbliża się ku końcowi. Rynek Unii Europejskiej, będący najbardziej protekcjonistycznym rynkiem na świecie, pod wpływem wewnątrzunijnych i globalnych zmian będzie wymuszał zmniejszenie dotacji bezpośrednich.
W dobie ciągłych zmian w rolnictwie zmierzających do nieustannej intensyfikacji produkcji poszukuje się rozwiązań, które pozwoliłyby przygotować się do wymogów rynku światowego i ostrej konkurencji przy jednoczesnym zachowaniu tożsamości wsi.
Konieczne zmiany
Wiadomym jest, że bez rozwoju rolnictwa zniknie wieś, ale bez poprawy życia na wsi i rozwoju terenów wiejskich zniknie rolnictwo. Zmienia się tym samym rola wsi. To już nie tylko miejsce, gdzie produkowana jest żywność, ale także obszar, który podlega kilku równoległym kierunkom rozwoju, m.in. agroturystyki czy pozarolniczej działalności gospodarczej. Jest to także miejsce, gdzie realizowane są programy rolnośrodowiskowe, programy ochrony środowiska i dóbr narodowych.
Złożoność uwarunkowań stwarza potrzebę podejmowania działań wszechstronnych, a jednocześnie spójnych. Ich skuteczność w dużym stopniu zależy od tego, czy zostaną uwzględnione wielorakie powiązania między różnorodnymi elementami - natury gospodarczej, społecznej i kulturalnej, które tworzą współczesną rzeczywistość obszarów wiejskich.
Poszerzenie funkcji wsi
Podstawowym kierunkiem rozwoju terenów wiejskich jest zmiana funkcji wsi poprzez dodanie do tradycyjnej działalności rolniczej innych form aktywności gospodarczej mieszkańców wsi, takich jak: turystyka wiejska, agroturystyka i usługi okołorolnicze. Celem tych działań jest poszerzenie funkcji wsi:
- Walka z bezrobociem na wsi poprzez tworzenie nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich. Jest to jedno z istotniejszych wyzwań. Ważnym sposobem rozwoju aktywności zawodowej dużej części rolników jest dywersyfikacja gospodarstw rolnych w kierunku działalności pozarolniczej, wykorzystującej istniejące zasoby gospodarstwa i regionu oraz uwzględniającej potrzeby rynku.
- Uzyskanie dodatkowego źródła dochodu, np. poprzez rozwój sprzedaży bezpośredniej przez gospodarstwa o niekorzystnej strukturze agrarnej i wszechstronnym charakterze produkcji rolniczej. Sprzedaż bezpośrednia może być sposobem, za pomocą którego gospodarstwa drobne dostosowują się do nowoczesnych kanałów marketingowych.
Rozwój przedsiębiorczości
Musimy zdawać sobie sprawę, że rozwój obszarów wiejskich w coraz większym stopniu będzie zależał od rozwoju przedsiębiorczości, a niestety coraz mniej od bezpośrednich dotacji. Era dopłat bezpośrednich zbliża się do końca. Rynek Unii Europejskiej jest to najbardziej protekcjonistyczny rynek na świecie, natomiast zmiany, jakie zachodzą w Unii (przyjmowanie nowych krajów, wewnętrzne podziały), będą wymuszały zmniejszenie dotacji bezpośrednich.
Coraz więcej pieniędzy wydawanych będzie na rozwój obszarów wiejskich, a nie na dotowanie produkcji. Dlatego też okres finansowania na l. 2014-2020 powinniśmy jak najlepiej wykorzystać na tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości.
Marek Grochowski
„Lubelskie Aktualności Rolnicze”
LODR Końskowola
