Skrótem BDO określa się bazę danych o produktach i opakowaniach, stworzoną na podstawie ustawy o odpadach. Rejestr ma być narzędziem, które umożliwi efektywną kontrolę rynku gospodarki odpadami. W zamyśle ma wspierać organy inspekcji ochrony środowiska w walce z nieprawidłowościami występującymi w tym sektorze.
Częścią BDO jest rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach
i gospodarujących odpadami, który został uruchomiony 24 stycznia 2018 r. Od 1 stycznia 2020 r. uruchamiane są kolejne moduły systemu tj. moduł ewidencji i moduł sprawozdawczości realizowane przez Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy we współpracy z Ministerstwem Środowiska. Główna zmiana, która zacznie obowiązywać od 2020 roku polega na tym, że baza danych będzie elektroniczna. Umożliwi to śledzenie odpadów od momentu ich zebrania aż do utylizacji. W systemie elektronicznym będzie można sprawdzić ilość wytwarzanych odpadów oraz podmioty, z którymi dany przedsiębiorca współpracuje. System umożliwi również weryfikację podmiotów, do których oddaje się odpady – będzie można wyszukać je w bazie i sprawdzić, czy mają odpowiednie pozwolenia.
Początkowo ustawa mówiła o obowiązku rejestracji przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą i wskazywała, że chodzi tu o przedsiębiorców. Nie odnoszono się wprost do rolników. Na pytanie Krajowej Rady Izby Rolniczej, Ministerstwo Środowiska wyjaśniło tę kwestię, dając tym samym wykładnię przepisów. Według MŚ rolnicy, tak jak przedsiębiorcy, powinni uzyskać wpis do rejestru BDO. Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o odpadach: każdy wytwórca odpadów obowiązany jest do prowadzenia ewidencji odpadów i podlega obowiązkowi uzyskania, na wniosek, wpisu do rejestru BDO. Wytwórcą odpadów może być również rolnik, gdyż w wyniku prowadzenia działalności rolniczej mogą powstawać odpady niebędące odpadami komunalnymi. O ewidencję takiego rodzaju odpadów właśnie chodzi.
Nowelizacja ustawy, która weszła w życie 13 sierpnia 2019 r., doprecyzowała, że zwolniony z obowiązków ustawy, tj. uzyskania wpisu do rejestru oraz prowadzenia ewidencji odpadów i sprawozdawczości w tym zakresie, jest wytwórca odpadów będący rolnikiem gospodarującym na powierzchni poniżej 75 ha. Co ważne, zasada ta obowiązuje z wyjątkiem rolników, którzy podlegają wpisowi do rejestru z urzędu w związku z posiadaniem decyzji w zakresie wytwarzania odpadów.
Podmiot zobowiązany jest do złożenia wniosku o wpis przed rozpoczęciem działalności. W przypadku podmiotów już prowadzących działalność, wniosek rejestracyjny należy złożyć jak najszybciej. Wniosek o wpis do rejestru BDO składa się do urzędu marszałkowskiego. Marszałek województwa, dokonując wpisu do rejestru, nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy i tworzy indywidualne konto podmiotu. Brak złożenia wniosku lub złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym może skutkować nałożeniem kary aresztu albo grzywny. Termin złożenia wniosku minął 31.12.2019 r., choć pojawiały się projekty ustaw przedłużających ten termin. Warto pamiętać, jakie odpady powstające w gospodarstwach będą ewidencjonowane. Będą to opakowania i produkty z tworzyw sztucznych, jak np.: folie do sianokiszonek, siatki i sznurki do balotów, worki typu big bag, opakowania po środkach ochrony roślin, nawozach mineralnych, olejach i smarach.
Więcej informacji na temat wymogów rejestru BDO i współdziałania z odpowiednimi instytucjami znaleźć można na stronie internetowej Bazy Danych o Produktach i Opakowaniach oraz Gospodarce Odpadami, pod adresem: https://bdo.mos.gov.pl.
Aleksandra Kowalewska, radca prawny
„Lubuskie Aktualności Rolnicze”
LODR Kalsk
(za „AGRO” 3/2020)
