Spółka „Biogazownia Rypin” rozpoczęła realizację inwestycji od kwietnia 2012 r. po otrzymaniu wszelkich pozwoleń na budowę. Jest to instalacja o mocy wynoszącej ponad 1,8 MW, w której większościowy kapitał znajduje się w rękach miejscowych rolników.
W celu wybudowania Biogazowni utworzono spółkę, w której udziałowcami są - skupiająca 16 rolników - ,,Spółdzielcza Grupa Producentów Trzody Chlewnej” oraz spółka „Wiatrak”, która ma już działającą farmę wiatrową o mocy 2,8 MW, zlokalizowaną w pobliżu budowanej biogazowni na polach inwestorów, którymi są w większości okoliczni rolnicy. Swój wkład w inwestycję wytwarzającą biogaz wniosła również Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” oraz dwóch inwestorów prywatnych. Prezesem „Biogazowni Rypin” jest Janusz Cieszyński, rolnik posiadający gospodarstwo ukierunkowane na produkcję tuczników od 100 loch.
Przed rozpoczęciem tak dużej inwestycji rolnicy odwiedzili kilka tego typu działających instalacji w Polsce i u naszych sąsiadów za zachodnią granicą, gdzie funkcjonuje już kilka tysięcy biogazowni. Pierwszym krokiem realizacji było poszukanie źródła wsparcia finansowego, ponieważ grupa rolników nie dysponowała odpowiednim kapitałem. Na lokalizację budowy wybrano należącą do jednego z inwestorów działkę w Starorypinie Prywatnym o pow. około 5 ha, która znajduje się w pobliżu Rypina, dla potrzeb którego ciepłownia miejska będzie odbierała część ciepła. Korzystne są również warunki przyłączeniowe do sieci energetycznej, za pośrednictwem których będzie przesyłany prąd z biogazu wytworzony w dwóch modułach kogeneracyjnych.
Początki nie były łatwe. Ponad 3 lata trwały zmagania z barierami prawnymi, technicznymi i kapitałowymi, zanim 27 września 2011 r. w siedzibie Ministerstwa Gospodarki, w ramach konkursu 2/POIiŚ/9,4/2010 dla działania 9,4 Programu Infrastruktura i Środowisko, mogła być podpisana umowa na dofinansowanie dla projektu ,,Budowa biogazowni o mocy ok. 1 875 KWel na terenie gminy Rypin’’. Projekt, którego koszt według kosztorysu wynosi ponad 28 mln zł, otrzymał wsparcie ok. 15,7 mln zł. Po podpisaniu umowy zaczęły się skomplikowane procedury przetargowe na budowę instalacji, które trwały do czerwca 2012 r. Budowa ruszyła w lipcu i zaczęła się od przygotowania terenu pod inwestycję. Realizacja przedsięwzięcia posuwała się dość szybko. Na koniec października zostały odlane już wszystkie zbiorniki żelbetonowe. Obecnie trwają prace przyłączeniowo-wykończeniowe. Całkowity rozruch ma nastąpić na początku przyszłego roku.
Kiszonka z kukurydzy jako jeden z substratów do biogazowni zbierana jest z pól udziałowców, a pozostała cześć kupowana od rolników z pow. rypińskiego. W 2012 r. kukurydza została zebrana z ponad 800 ha, co zabezpiecza roczne zapotrzebowanie wynoszące 34 tys. ton kiszonki. Inwestorzy oprócz zakupu kiszonki, która jest składowana w pobliżu biogazowni, pokrywają koszty zbioru kukurydzy oraz transportu do pryzm. Do tego celu zakupiono bardzo wydajną sieczkarnię samobieżną, przy pomocy której w ciągu miesiąca zebrano kukurydzę z zakontraktowanego areału. Drugi substrat, którym będzie gnojowica, członkowie grupy producentów zapewniają w całości z produkcji w swoich gospodarstwach.
Produkcja biogazu będzie się odbywać w dwóch komorach fermentacyjnych i jednej komorze pofermentacyjnej o łącznej pojemności 9 870 m3. W zbiornikach zamontowano mieszadła pionowe oraz zawory bezpieczeństwa. Ponadto zbiorniki fermentacyjne doposażono w system grzewczy, ponieważ prowadzony w nich proces technologiczny oparty jest na fermentacji mezofilnej, odbywającej się w temperaturze ok. 37oC. Codziennie do komór będzie dodawanych ponad 100 t wsadu (kiszonki i gnojowicy). Substrat pofermentacyjny, który jest doskonałym nawozem pod uprawę roślin, będzie dostarczany współpracującym rolnikom. Powstały w procesie beztlenowej fermentacji biogaz, po odsiarczeniu, kierowany będzie przewodami pod ziemią do stacji przygotowania gazu, gdzie nastąpi jego filtrowanie, osuszanie i sprężanie. Gaz będzie przechodził również przez tzw. chłodnicę, gdzie będzie schłodzony do temperatury 5oC. Następnie trafi do dwóch modułów kogenarycyjnych z zamontowanymi silnikami gazowymi o mocy każdy ok. 900 KW. Silniki gazowe, połączone z generatorem energii elektrycznej, zamienią gaz na prąd użyteczny.
Obecnie wszczęto procedury przetargowe na budowę węzła ciepłowniczego z placu budowy do ciepłowni miasta Rypin. Sąsiedztwo aglomeracji miejskiej poprawi rentowność inwestycji, gdyż podczas spalania biogazu uzyskuje się nie tylko energię elektryczną, ale i cieplną. Część ciepła będzie doprowadzana do biogazowni jako ciepło procesowe. Pozostała część będzie sprzedana do ciepłowni Rypina.
Inwestycja korzystnie wpłynie na lokalną gospodarkę, zapewni wpływy podatku od nieruchomości i dochodowego oraz nowe miejsca pracy (w okresie zbioru kukurydzy zatrudnionych było ok. 60 osób z okolicznych miejscowości). Ta inwestycja jest również przykładem na to, że rolnicy potrafią wspólnie podjąć tak trudne finansowo i organizacyjnie zadanie.
Grzegorz Podszucki
„Wieś Kujawsko-Pomorska”
KPODR Minikowo
(za AGRO 1/2013)
