Spółdzielnia socjalna może być pomysłem dobrym i przydatnym na rynku pracy oraz dla osób, które chcą go zrealizować.
Przedmiotem działań spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa opartego na dobrowolnej pracy członków w celu społecznej i zawodowej integracji. Spółdzielnie socjalne mają osobowość prawną, których ramy określa ustawa z 27 kwietnia 2006 r. z nowelizacją z 15 grudnia 2017 r. Mogą być zakładane przez osoby fizyczne lub osoby prawne. Liczba założycieli spółdzielni socjalnej nie może być mniejsza niż trzy, jeżeli założycielami są osoby fizyczne, i dwa – jeżeli założycielami są osoby prawne.
Spółdzielnia powołana do życia przez trzy osoby musi w ciągu 12 miesięcy przyjąć w poczet członków kolejne dwie osoby z kręgu wykluczonych, m.in.: osoby bezrobotne, niepełnosprawne lub poszukujące pracy.
Osoby, które chcą założyć spółdzielnię socjalną, powinny zacząć od znalezienia pomysłu na swoją działalność. Najlepszą metodą jest wywiad; dlatego należy sprawdzić, na jakie usługi jest największe zapotrzebowanie na terenie działania przyszłej spółdzielni. Najważniejsze, aby znaleźć taką niszę, która zapewni zbyt wytwarzanych produktów lub oferowanych usług. Należy również wziąć pod uwagę umiejętności, które posiadają przyszli członkowie spółdzielni. Po omówieniu pomysłu na działalność i zebraniu wymaganej liczby osób, należy opracować statut – dokument określający cele i zasady funkcjonowania tworzonej spółdzielni.
Następnie spółdzielnię socjalną rejestruje się we właściwym oddziale Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku, gdy liczba członków spadnie poniżej przyjętego minimum, bądź zostanie naruszony statut spółdzielni lub nie będzie ona prowadzić działalności gospodarczej dłużej niż rok – spółdzielnia taka zostaje zlikwidowana przez samych założycieli, albo przez tzw. związek rewizyjny.
Osoby chcące założyć spółdzielnię socjalną mogą otrzymać jednorazowo środki z Funduszu Pracy na podjęcie działalności gospodarczej i środki na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (osoby niepełnosprawne). Wsparcie spółdzielni może być również współfinansowane ze środków unijnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i utworzenie systemu preferencyjnych pożyczek dla spółdzielni socjalnych.
Zainteresowanie tworzeniem spółdzielni socjalnych wzrasta z roku na rok, zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich. Sektorami, w których najczęściej decydują się działać spółdzielnie socjalne na terenach wiejskich, to: turystyka, agroturystyka, przetwórstwo, gastronomia i catering. Ponadto praca w takiej spółdzielni może stać się dodatkowym źródłem dochodu obok dochodów z gospodarstwa rolnego.
Spółdzielnie socjalne oprócz celów biznesowych realizują także cele społeczne, aktywizują mieszkańców, szczególnie obszarów wiejskich. Stwarzają możliwość uregulowanego życia społecznego i aktywności na rynku pracy jej członków, dlatego warto wspierać i zakładać spółdzielnie socjalne.
Dorota Bolko
„Aktualności Rolnicze”
ŚODR Modliszewice
(za „AGRO” 3/2020)
